Życie z ADHD to nieustanne balansowanie między kreatywnością i energią a chaosem i przemęczeniem. Trudności z koncentracją, impulsywność, nadmierna ilość myśli czy problemy z organizacją dnia potrafią skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie. Wiele osób z ADHD – zarówno dzieci, jak i dorosłych – odczuwa frustrację, wstyd czy zmęczenie wynikające z ciągłej walki ze sobą. Na szczęście istnieją podejścia terapeutyczne, które mogą realnie pomóc – jednym z nich jest Terapia Akceptacji i Zaangażowania, znana jako ACT (Acceptance and Commitment Therapy).

Czym jest terapia ACT?

ACT należy do III fali terapii poznawczo-behawioralnych; jej głównym celem nie jest „pozbycie się problemów”, ale nauczenie się, jak żyć pełnią życia POMIMO trudności. ACT opiera się na sześciu filarach, takich jak akceptacja, uważność, kontakt z chwilą obecną, rozpoznawanie wartości, zaangażowane działanie i tzw. defuzja poznawcza – czyli dystansowanie się od trudnych myśli.
 

W odróżnieniu od terapii, które skupiają się głównie na „naprawianiu” objawów, ACT pomaga zmienić sposób, w jaki reagujemy na nasze myśli i emocje – zamiast z nimi walczyć, uczymy się je zauważać, akceptować i mimo ich obecności podejmować działania zgodne z tym, co dla nas ważne.

Jak ACT może wspierać osoby z ADHD?

Dla osób z ADHD, które często doświadczają nadmiernej krytyki (zarówno zewnętrznej, jak i wewnętrznej), terapia ACT może przynieść upragnioną ulgę. Oto kilka sposobów, w jakie ACT realnie pomaga:

1. Akceptacja zamiast walki

Osoby z ADHD często próbują „naprawić” siebie, co prowadzi do wypalenia i frustracji. Ciągle krytykują siebie, że nie są wystarczająco dobre. ACT pomaga odróżnić rzeczy, na które mamy wpływ od takich, na które wpływu nie mamy. Uczy akceptacji swoich niedoskonałości, ale też zachęca do działania w obszarach, na które mamy wpływ. Uczy, że nie musisz być „idealny”, aby żyć wartościowym życiem. Możesz mieć trudności z koncentracją i jednocześnie być kochającym rodzicem, kreatywnym pracownikiem czy oddanym przyjacielem.

2. Uważność i kontakt z tu i teraz
ACT pomaga ćwiczyć uważność, co wspiera zdolność koncentracji i zmniejsza impulsywne reagowanie. Uważność nie jest magicznym lekarstwem, ale codzienną praktyką, która pozwala zauważać swoje potrzeby, emocje i reakcje – zanim przejmą nad nami kontrolę.

3. Odróżnianie myśli od faktów

W ACT uczymy się traktować myśli jak... chmury na niebie. Nie musimy się nimi przejmować, ani wierzyć każdej z nich. Dla osób z ADHD, które często słyszą w głowie: „Jestem beznadziejny”, „Znowu zawaliłem”, „Nigdy niczego nie skończę” – ta umiejętność może być przełomowa. Nie musimy dyskutować z każdą myślą, sprawdzać jej prawdziwości - ale kładziemy nacisk na to, czy jeśli będę za nią podążać, zaprowadzi mnie to w stronę życia jakiego dla siebie pragnę, czy nie. Nie zastanawiamy się czy dana myśl jest prawdziwa - ale czy jest dla mnie pomocna?

4. Działanie mimo trudności

Zamiast czekać, aż objawy ADHD „znikną”, ACT zachęca do podejmowania kroków ku temu, co naprawdę się liczy – nawet jeśli po drodze towarzyszy Ci rozproszenie, stres czy lęk. Terapia skupia się na działaniu zgodnym z wartościami, a nie na idealnym samopoczuciu.

Dlaczego warto spróbować?

Jeśli zmagasz się z chaosem w głowie, masz trudność z rozpoczęciem (lub kończeniem) zadań, czujesz się często przeciążony/a lub nieskuteczny/a – być może to dobry moment, aby sięgnąć po wsparcie. Terapia ACT nie obiecuje magicznych rozwiązań, ale daje realne narzędzia do życia w większym spokoju, w zgodzie ze sobą, niezależnie od ADHD.

Nie musisz być „naprawiony/a”, by być szczęśliwy/a. Możesz zacząć już teraz – z tym, co masz, tam, gdzie jesteś.

Marta Figurska

Psycholog - Psychoterapeuta

al. Niepodległości 159 lok. 76

02-555 Warszawa

(klatka V, pierwsze piętro)

Gabinet mieści się przy al. Niepodległości 159 lok. 76 (klatka V, pierwsze piętro). Można także wejść od ulicy Asfaltowej 10 (są dwie bramy o tej numeracji, chodzi o tę obok Asfaltowej 12).

Dojazd transportem publicznym: stacja metro Pole Mokotowskie lub przystanek tramwajowy Kielecka.